Nobelprijs - déjà-vu

In de wereld van 'gloom and doom' is humor schaars, dus mogen we Dmitry Orlov hier best als een witte raaf, of liever als een zwarte zwaan beschouwen. Hij is van oorsprong Russisch, maar emigreerde als twaalfjarige met zijn ouders naar de VS. In de USSR was hij niet meer welkom, totdat de boel daar begin jaren '90 in elkaar stortte. Toen ging hij terug en maakte de val van het Sovjetrijk van nabij mee.
Hij werd bekend door de parallellen die hij trekt tussen de huidige ontwikkelingen in de VS en die in de nadagen van de USSR en publiceert daarover op zijn blog, ClubOrlov, zoals nu bijv. [mijn vertaling]

OBAMA KRIJGT GORBATSJOVs PRIJS VOOR DE VREDE

Zoals ik al eerder heb gezegd, Obama is de nieuwe Gorbatsjov, diezelfde brede glimlach achter de afbrokkelende façade van een wereldrijk, dat gezicht van een sympathieke 'loser' die niet bedreigend overkomt. Gorbatsjov ontving zijn Nobel Troostprijs in oktober 1990. Iets minder dan een jaar later bestond de USSR niet meer en zat hij zonder werk.

Door hem de Prijs voor de Vrede te geven bracht de Nobel-commissie werkelijk iets goeds teweeg: het bevestigde hem in zijn leiderschap, verleende hem legitimiteit en droeg eraan bij dat de greep van de conservatieve krachten in Rusland verzwakt werd, zodat de coup die ze pleegden om de macht in het instortende rijk naar zich toe te halen mislukte.

Gorbatsjov verdient zeker lof voor het feit dat hij ervoor zorgde dat de USSR met een zucht uit elkaar viel en niet met een dreun. Laten we hopen dat het Barak Obama lukt de USA net zo soepel in elkaar te laten zakken, met weinig ophef en zonder al te veel bloedvergieten. Voor de toekomst wens ik hem een lange en gelukkige werkloosheid toe.

GORBATSJOV KRIJGT NOBELPRIJS VOOR DE VREDE
door Jonathan Steele, the Guardian, in Moskou
dinsdag, 16 oktober 1990

President Gorbatsjov kreeg gisteren 's werelds grootste troostprijs uitgereikt. Hij nam de Nobel onderscheiding in ontvangst als de grote verliezer van de Koude Oorlog. Daarmee werd hij de eerste communistische leider die deze trofee ter waarde van £360.000 kreeg toegekend, nadat hij het systeem waar zijn partij de afgelopen 70 jaar aan heeft gebouwd bij het oudvuil had gezet.

Het Comité dat de Nobelprijs in Oslo uitreikte, formuleerde het weliswaar iets anders, het prees de heer Gorbatsjov voor 'zijn vooraanstaande rol in het vredesproces' dat zich momenteel in bepaalde delen van de wereld voltrekt...

In Moskou, dat te lijden heeft onder een tekort aan dagelijks voedsel en gebruiksgoederen, was de stemming minder uitbundig. Toen de voorzitter van de Opperste Sovjet, Anatoly Loekyanov, het nieuws aan de parlementsleden bekend maakte, klonk er een applaus dat wel bijna vijf seconden duurde. Gennady Gerasimov, de woordvoerder voor het Ministerie van Buitenlandse Zaken, merkte op: 'Wat we wel moeten bedenken is dat dit beslist in een andere categorie thuishoort, dan de prijs voor Economie...'

... En ook nu gaat het bepaald niet om de Nobelprijs voor Economie. Wat dat betreft, het financiële gat dat de USSR achterliet was een heel stuk kleiner, dan het huidige.

Nu zijn er mensen die daarom denken dat Obama zijn werk niet goed doet. Dat is niet hard te maken. Het komt eerder doordat zijn baan zelf niet deugt. Het is niet zozeer een slechte baan, het is een uitgesproken klerebaan. Maar iemand moet dat werk doen, en diegeen heeft zojuist een Nobelprijs gekregen, dus dan moet er toch iets zijn dat hij goed doet.

Inshallah

Op de voorloper van deze blog gaf ik begin 2008 al een impressie van Dubai (met een serie foto's *), de onvoorstelbare rijkdom en verspilling, waarmee daar in de afgelopen twintig jaar een soort Wereld van Peter Stuyvesant voor de allerrijksten der aarde uit de woestijngrond is gestampt.
Een toren van 828 meter hoog, fonteinen, waterpartijen, zelfs een ski-piste, nog afgezien van de Palmeilanden en een kopie van de wereld in opgespoten zandeilanden voor de kust.
Door de crisis is het er stiller geworden. Veel bouwprojecten liggen plat, plannen zijn uitgesteld, maar niet alle. Vastgoedprijzen zijn ingestort, maar het maakt niet uit, sprookjesland blijft lonken.
Lees 't verslag van Addison Wiggin [The Daily Reckoning: deel I, deel II], die een bezoek brengt aan de Verenigde Arabische Emiraten (UAE) en zich onder het genot van een koele martini ('shaken, not stirred'?) verbaast over het 'Sprookje van 1001 Nacht', dat als in trance door de bewegingen van een wereldstad gaat en intussen op de terugkeer van de Prins uit de echte wereld wacht om als een Doornroosje te worden wakker gekust.

Aanvulling 23 nov. 2009
Het zijden draadje waar Dubai World aan hangt, begint onder de schuldenlast te rafelen. Laatst dachten ze, 'Kijk, daar is een prins in het land,' maar het bleek een deurwaarder.

Aanvulling 30 nov. 2009
De prijs voor het meest bijtende commentaar gaat natuurlijk naar James Howard Kunstler: 'Wickedness Abides'.
Aanvulling 4 dec. 2009
*) Een serie recente foto's van Dubai.

Aanvulling 4 jan. 2010
Dankzij een noodlening van $10 mrd. van de sjeik van Abu Dhabi, kon de Burj Dubai, voortaan naar deze gulle gever Burj Khalifa geheten, vandaag officieel geopend worden. Bekijk het overweldigende vuurwerk. Waar westerse regeringen zich liever steeds dieper ingraven in hun bodemloze, financiële putten, zetten de Arabieren met schaamteloze flair hun financiële gat gewoon op z'n kop en laten iedereen geloven dat het een toren is, de hoogste ter wereld.

Aanvulling 15 feb. 2010
Het wil niet vlotten met de schuldenregeling van Dubai World en Nakheel, het bouwconsortium dat de monsterprojecten realiseerde. Het lijkt erop dat de schuldeisers genoegen moeten nemen met een afschrijving van 40% en een terugbetaling van het restant in 7 jaar.
Dat zou betekenen dat Dubai geen nieuw krediet meer kan aantrekken en dat het geleidelijk in een spookstad verandert.

Aanvulling 22 jan. 2011
Volgens de Daily Telegraph, 'The World is sinking', liggen de eilanden van 'De Wereld' er verlaten bij en beginnen de geulen ertussen te verzanden. Hoewel 70% van alle eilanden, die elk de naam van een land dragen, in de goede tijd werd verkocht, is slechts één eiland ontwikkeld en dat is eigenlijk een modeleiland, eigendom van de heerser van Dubai zelf.
Nakheel, de ontwikkelingsmaatschappij, heeft geen geld om 'De Wereld' te onderhouden en krijgt nu bovenop de eigen financiële misère ook nog te maken met rechtszaken.
Sic transit gloria Mundi.

Aanvulling 20 april 2011
Zoals ik in mijn vroegere blog in 2008 schreef, was Dubai twintig jaar geleden een plek waar je niet dood gevonden wou worden. Ondanks alles wat er sindsdien gebouwd is, of misschien wel juist daardoor, is dat label nog steeds van toepassing, zij het om volstrekt andere redenen.

Armoe troef

Het aardige van de Google Barometer is dat ie een globale indruk geeft van zoekgedrag van consumenten. De veronderstelling daarachter is dat gebruikte zoekwoorden corresponderen met trends in de economie, zowel in positieve als negatieve zin.
Als die veronderstelling juist is, zou je dus aan de hand van een aantal aangegeven zoekwoorden kunnen zien, wat de consument in een bepaalde periode het meest bezighoudt en daaruit af kunnen leiden welke kant de economie de komende tijd opgaat.

Invoeging 19 oktober 2009
Tweeënhalve week later ziet de Google Barometer er volledig anders uit. De algemene-trendlijn is nu van november 2008 tot heden zo goed als volledig onder water. Geen idee waardoor dat opeens veroorzaakt zou kunnen zijn. Dat maakt het bepaald niet makkelijk er conclusies aan te verbinden, zelfs niet globaal en wat hieronder volgt moet dan ook gezien worden als een tamelijk willekeurige momentopname.
Einde invoeging

Kijken we naar de algemene trend, dan zou de verwachting - na een piekje van eind juli en een terug naar nul in augustus - nu weer aan een voorzichtige klim bezig zijn. De consument toont in zijn zoekgedrag wat meer optimisme.
Als we echter kijken naar de afzonderlijke elementen, waaruit de algemene trend is opgebouwd, dan lijkt dat toch een ander beeld op te leveren. Alle subtrends zijn negatief, of negatiever dan een jaar geleden met uitzondering van de belangstelling voor hypotheken en lenen. Die vertoont sinds juli een fikse sprong omhoog en compenseert in z'n eentje alle andere, negatieve trends.

De reis-index raakte in januari in mineur en klom pas in augustus weer wat op, om in september verder in te storten. Blijkbaar is er veel minder belangstelling voor het maken van reisjes. De reisbranche gaat - met de herfstvakantie in aantocht - dus zware tijden tegemoet en ook voor vliegmaatschappijen ziet het er niet rooskleurig uit, maar dat wisten we al.

Kijken we naar de autobranche, dan zien we dat daar al in november vorig jaar de klad in kwam en dat die nu op een - voorlopig - dieptepunt is aangeland, het overweldigende aantal tv-spots met kortingen en lokkertjes ten spijt. Dat klopt ook wel, want de verkoop van nieuwe auto's is over een vol jaar gerekend met een kwart gedaald. Wat daarbij ook opvalt is dat de 'sloopregeling' voor oudere auto's in Nederland niet erg aanslaat. Nog niet de helft van het beschikbare bedrag - 80 miljoen euro - is totnogtoe aangesproken. In de VS - 'cash for clunkers' - in Duitsland en het VK - 'bucks for bangers' - was het een groot succes, zij het dat de verkoopgrafieken, nadat de regeling beëindigd is, van de kaart vallen.

De belangstelling voor werk bereikte een climax in juli, misschien onder invloed van het zoeken naar tijdelijk werk door studenten en schoolverlaters, maar klapte in augustus in een keer terug naar neutraal en kabbelt sindsdien weer op dat niveau voort. Vreemd eigenlijk, we weten toch dat het aantal werklozen behoorlijk begint op te lopen. Of zijn er geen vacatures? De advertentiemarkt heeft daar in ieder geval al sterk onder te lijden.

Shopping viel halverwege december 2008 terug en bleef in 2009 enigszins in mineur en zakte in juli sterk in - iedereen was op vakantie, overigens voor een groot deel in eigen land. In augustus schoot deze index weer omhoog maar blijft aan de onderkant van de jaarband hangen. De consument houdt de hand op de knip, stelt grote aankopen uit en jaagt op koopjes.

Hoe valt in dat verband de grote sprong in de belangstelling voor hypotheken en lenen te verklaren? Aangezien de aankoop van nieuwbouwwoningen op een dieptepunt hangt, de verkoop van huurwoningen door woningcorporaties stagneert en de bouwsector nauwelijks nieuwe opdrachten krijgt, ziet het er niet uit, alsof veel mensen er sinds juli op uit zijn een nieuwe woning te kopen. Eerder lijkt het, of veel mensen proberen hun hypotheek over te sluiten tegen een lagere rente en/of met NHG-garantie en dat een andere groep kijkt waar ze zo goedkoop mogelijk een lening kunnen krijgen. Niet om op grote schaal reisjes te boeken, auto's te kopen of eens flink te gaan shoppen, maar om na de vakantie wat meer armslag te hebben voor de vaste lasten en dagelijkse boodschappen.