maandag 25 juni 2012

Brief aan een Italiaanse relatie

Het begint nu toch wel spannend te worden in euroland en ook in het laarsvormige deel ervan.
Ik las dat de oudste bank van Italië, Monte dei Paschi, staatssteun gevraagd heeft en dat Silvio openlijk over terugkeer naar de lira speculeert. Ook Bossi en Beppe Grillo dragen de euro geen warm hart toe en met name de laatste is in de peilingen bezig aan een politieke opmars.

Eind deze week is er een eurotop van de drie musketiers, Monti, Rajoy en Hollande, met hun betaalmeesteres, Merkel. Het trio stuurt erop aan de schulden van alle eurolanden op één hoop te gooien en de rentebetaling en aflossingen te spreiden, of met euro-obligaties, of met geld uit allerlei fondsen, die dan door de ECB gevuld zouden moeten worden, want buitenlandse investeerders, China, Japan en de oliesjeiks, hebben zich even teruggetrokken. Zij schatten het risico dat de eurozone uit elkaar valt, vrij hoog in.
Bovendien wil het trio, dat de ECB direct steun gaat verlenen aan insolvabele banken in plaats van via de Centrale banken van hun landen. In het laatste geval staan zij er zelf garant voor, in het eerste geval zou de ECB het risico dragen en daarmee de hele eurozone.
Merkel en haar minister van financiën, Schaeuble [der Spiegel: interview], hebben daar al drie keer hardop 'Nein!' tegen geroepen, maar het trio, gesteund door Lagarde van het IMF en door de EU-clowns, Baratzo en Butthead, willen van geen opgeven weten. (Dus zegt 'La Signora No' het nog maar eens: 'Over my dead body!', waarop Monti dreigt: 'Eurobonds, of ik treed af!', maar die uitspraak slikte hij kort daarop weer in.) - Lees ook: der Spiegel: Nieuws uit Los Cabos - de druiven zijn zuur.
De kans dat Merkel er nu op de top alsnog mee instemt, is absoluut nihil. Zij voelt de hete adem van de Duitse kiezer en van de Duitse Centrale bank in haar nek en bovendien is het Verfassungsgericht momenteel bezig te beoordelen, of het ESM - het Europees Stabiliteits Mechanisme - wel strookt met de Duitse grondwet.
Het ESM zou op 1 juli ingaan, maar door de actie van het Verfassungsgericht moet dat nu enkele weken worden uitgesteld en dat betekent dat er voorlopig geen ESM is en dat er per 1 juli via dat kanaal geen leningen kunnen worden verstrekt.

De Duitsers staan een andere "oplossing" voor. Zij willen dat alle eurolanden een deel van hun fiscale zelfstandigheid opgeven, zodat de ECB en uiteindelijk dus de Duitse regering toezicht kan houden op de begrotingsdiscipline van alle andere eurolanden. Daar is Hollande echter weer mordicus tegen, want die weigert de Franse soevereiniteit over te dragen aan Berlijn. Hij wil van de schulden af en een lagere rente bij het maken van nieuwe schulden, maar geen "men in black" over de vloer. Hollande vindt dat Duitsland daar de kosten van moet dragen. Hij noemt dat "solidariteit".

Waar het kwartet het wel over eens is geworden, is om 1% van het GDP van alle eurolanden tezamen uit te trekken voor hulp aan de banken. Dat komt neer op 130 miljard euro, maar waar dat geld vandaan moet komen is nog nergens aangegeven.
Waarschijnlijk moet de ECB dat uit zijn hoed toveren, maar een dergelijk bedrag is bij lange na niet genoeg om de eurocrisis te bezweren. De ECB heeft in december en februari in totaal al een biljoen euro aan zuidelijke banken geleend - voor 3 jaar tegen 1% rente. Spaanse en Italiaanse banken hebben daar Spaanse en Italiaanse staatsobligaties van gekocht, die nu de rentes zo zijn opgelopen, diep in het rood zijn gezakt. Hun financiële positie is daardoor nog verder verslechterd en nu doen al geruchten de ronde, dat er op korte termijn nog eens 2 biljoen euro extra nodig is. Dat is het bedrag - grotendeels in US$ - dat de Europese banken in de komende twaalf maanden aan leningen moeten aflossen.

Wordt het niet tijd dat onze politici stoppen met al hun vruchteloze interventies op kosten van de belastingbetalers en insolvabele banken gewoon failliet laten gaan? Uiteindelijk zal dat er toch van komen. Insolvabele overheden zullen dan uit de euro moeten stappen.
Telegraph: The benefits of selective eurozone default.

Intussen is de bankenmalaise in Spanje zo hoog opgelopen, dat de Spaanse regering gisteren maatregelen heeft genomen om de uitstroom van euro's uit Spaanse banken naar noordelijke banken een halt toe te roepen. Grieken, Spanjaarden en Italianen halen hun rekeningen bij hun eigen banken leeg en brengen het geld naar Zwitserland, maar schrijven het ook over op Duitse en Nederlandse rekeningen. Daardoor raken steeds meer banken in zg. "knoflooklanden" nog dieper in de problemen.

Laatste nieuws, 28 juni: Bankia genationaliseerd - getaxeerde waarde van dit Spaanse bankenconglomeraat: 13,65 miljard euro negatief! De 10-jaarsrente op Spaanse staatsleningen is inmiddels weer boven de 7% gestegen, een onbetaalbaar hoog percentage voor een land met een krimpende economie en 25% werkloosheid.

Wat in Spanje gebeurd is, staat ook Italië te wachten en het is allesbehalve ondenkbaar dat het euroblok aan de vooravond staat van een splitsing. Veel analisten denken dat er dan een sterke noordelijke en een zwakke zuidelijke euro komen, maar ik acht dat zo goed als uitgesloten. Elk land gaat weer terug naar zijn oude munt, want wie wil een toch vrij rampzalige situatie nog complexer maken door met andere schuldenlanden in één devaluerende muntunie te blijven zitten?
Als de lamme de blinde helpt en andersom, hebben beiden daar baat bij, maar partners die allebei lam én blind zijn, kunnen weinig voor elkaar betekenen.

Wat er in zo'n geval gebeurt is dat alle banken in een land een week sluiten; dat alle rekeningen - ook die van pensioenfondsen - van euro's naar een nieuwe munt worden omgezet en dat die nieuwe munt in de noordelijke landen dan in waarde stijgt en die in zuidelijke landen daalt, in Griekenland met meer dan 50%, in Spanje met zo'n 30% en in Italië, zeg, met een kwart.
Dat betekent dan, dat je van elke 1000 euro die je nu op je rekening hebt staan, in koopkracht een waarde van 750 euro overhoudt, uitgedrukt in 1000 nieuwe lire.

Ik zou zeggen, als je ziet dat het die kant opgaat, doe je voordeel met deze wetenschap.

Will Germany be the first to ditch the euro?

UPDATE 6 Juli 2012
Finland trekt een streep in het zand - Zonodig verlaten wij het euroblok.

UPDATE 8 augustus 2012
Interview with Roger Bootle, who won the Wolfson Prize for developing a practical plan to dissolve the eurozone. Bootle beschouwt het als de enige mogelijkheid om landen die nu onder de euro dreigen te bezwijken, weer uitzicht te bieden op economische groei.

De Duitsers worden boos

De Duitse minister van financiën steekt zijn irritatie over het Griekse ontwijkgedrag niet langer onder rolstoelen of banken. Hij weigert de Grieken nog verder tegemoet te komen. Niet nog meer leningen, eerst zullen zij een begin maken met het nakomen van hun eerder gedane beloften: er moeten 150.000 ambtenaren ontslagen worden, staatseigendommen geprivatiseerd, de lonen nog eens 11% omlaag en de pensioenen en uitkeringen ook.

De net aangetreden regering, die de kiezers beloofd heeft over de Trojka-eisen te gaan onderhandelen en direct een verlenging van twee jaar extra had gevraagd, maakt weinig aanstalten om aan de eisen te voldoen. Premier Samaras heeft zich een week in een ziekenhuis verschanst na een vrij onbenullige oogoperatie en de minister van financiën kreeg opeens last van buikpijn en aanvallen van duizeligheid. Waarschijnlijk had hij zich over de rand van de Griekse schatkist gebogen en te lang in het gapende, zwarte gat gestaard.
'The men in black' van de Trojka stonden al klaar om maandag naar Athene te vliegen, maar die hebben hun reisje nu een week uitgesteld. Dit drama begint trekken van een Griekse komedie te vertonen, of beter nog van een surrealistische klucht, want onlangs is gebleken dat er tijdens de eerdere ontslagrondes in 2010-2011 doodleuk ruim 82.000 nieuwe ambtenaren zijn aangesteld. Hun aantal is in drie jaar tijd nauwelijks gedaald.

Intussen staat Duitsland onder zware druk om toe te geven aan de gezamenlijke eis van zo'n beetje de hele wereld om duplicaten van hun nationale credit card aan Frankrijk, Spanje, Italië én de ECB geven. Angela Merkel die totnogtoe uiteindelijk steeds overstag ging bij het uitdelen van weer een rondje fiatflappen onder noodlijdende eurozondaars, staat nu in eigen land met haar rug tegen de muur. Zij probeert de hongerige geldwolven aan de poort koest te houden tot het Verfassungsgericht beoordeeld heeft, of het ESM - Europees Stabiliteits Mechanisme wel te rijmen valt met de Duitse grondwet. Daar hebben ze drie weken extra tijd voor gekregen, zodat het ESM niet voor 1 juli geratificeerd kan worden. Intussen zwelt het verzet tegen nog meer bailouts in haar eigen CDU-achterban verder aan en de Duitsers zelf - die nooit de gelegenheid hebben gehad om zich uit te spreken over de vraag, of de Duitse mark inruilen voor de euro nu wel zo'n goed idee was - krijgen steeds meer de ziekte in.

Alleen de ECB zou in principe "redding" kunnen brengen door ongekende hoeveelheden euro's - er wordt nu al gesproken over 2 biljoen (2.000 miljard) - uit zijn hoge hoed te toveren om daarmee alle banken in Spanje en Italië van hun slechte schulden - voor een groot deel staatsobligaties van diezelfde landen - af te helpen. Alleen wil Draghi dat niet op zijn geweten hebben, als hij dat had. Het zou tegen de regels van de EU zelf ingaan en de betaalmeesters in Berlijn laten elke keer dat iemand dat voorstelt, dan ook een onverbiddelijk "Nein!" horen.

Over de invloed van de eurogroep en de EU - of "Europa", zoals de Pechtolds van deze wereld steevast zeggen - op de ontwikkelingen kunnen we kort zijn: praktisch nihil. Mark Grant van Out of the Box illustreert dat feilloos in: Europe 1-2-3.
Over de clowns aan wie het runnen van deze side show is toevertrouwd, geven wij graag het woord aan Nigel Farage: On Barroso: He's a deluded communist idiot.

En de altijd verrassende Ierse econoom David McWilliams denkt nog een stap verder. Na Spanje en Italië, de landen die op zichzelf al te groot zijn en teveel schulden hebben om gered te kunnen worden, is de beurt aan Frankrijk. Volgens David laten de Duitsers Spanje en Italië vallen, maar de Duitse politieke en financiële elite zal aarzelen om Frankrijk ten onder te laten gaan, want dat zou het definitieve einde betekenen van "de Europese Droom".